Schroefdraad afdichten met lijmen vergeleken met drie andere afdichtingsmethoden
Overal waar schroefdraad gasdicht moet afdichten, zoals bij installaties met aardgas, lpg en of vloeistoffen (olie, brandstof, water) speelt de levensduur van de afdichting een doorslaggevende rol. Lekkages waarbij de afdichting moet worden gedemonteerd en vervangen zijn vaak lastig te herstellen en brengen hoge kosten met zich mee; vooral als zo'n schroefverbinding zich achter plafond- of wandbekleding bevindt.
In dit artikel worden de voor- en nadelen van vier gangbare afdichtingsmethoden vergeleken. We besteden daarbij extra aandacht aan de vergelijking met de (anaerobe) schroefdraad-afdichtingslijmen van het merk Ergo.
Klik hier voor het assortiment Ergo borgen en afdichtenAdvies op maat? Klik hier!Soorten schroefdraad
Afdichtende pijpschroefdraad conform EN 10226-1/ISO 7-1 bestaat uit een conische buitendraad en cilindrische binnendraad. Deze schroefdraad dicht af omdat de flanken van de buiten- en binnendraad tegen elkaar aan drukken tijdens het vastschroeven, wat een afdichtend contact van metaal op metaal oplevert. Ter compensatie van de oppervlakteruwheid en de productietoleranties wordt aanvullend een afdichtingsmiddel gebruikt. Cilindrische binnen- en buitendraad conform DIN ISO 228 creëert daarentegen tijdens het vastschroeven geen automatisch afdichtend contactvlak. En afdichten wordt helemaal moeilijk als de schroefdraad niet kan worden vastgedraaid en ‘zwevend’ wordt gemonteerd.
Methode 1: traditioneel (met henneptouw en afdichtpasta)
In de praktijk wordt voor het afdichten van schroefdraad nog vaak henneptouw gebruikt. De hennep wordt daarbij ingesmeerd met een voor drinkwater en/of gas geschikt afdichtmiddel (zoals Neo Fermit Universal) en zet uit bij contact met vocht. Dit helpt om kleine spelingen in de afdichtingsspleet en onnauwkeurigheden in de passing van de pijpdraad te compenseren. Fittingen en schroefverbindingen zijn op die manier achteraf nog te corrigeren zonder dat de verbinding gaat lekken.
De maximale gebruikstemperatuur van ‘hennepverbindingen’ ligt op 130 °C voor drinkwaterleidingen (tot 16 bar), verwarmingssystemen (tot 7 bar) en gasinstallaties (tot 5 bar). Met speciale Fermit-producten voor hoge druk zijn maxima van 160 °C en 16 bar haalbaar.
Praktische afdichtingstesten met henneptouw
Praktische afdichtingstesten met henneptouw
Als we henneptouw vergelijken met afdichtlijm, zien we dat bij henneptouw meer fouten optreden en dat de methode meer tijd vergt. Een voorbeeld uit de praktijk laat zien dat twee monteurs voor het afdichten van 400 draadverbindingen met hennep acht werkuren nodig hadden; met afdichtingslijm hadden ze hieraan slechts twee uur werk. Bij loonkosten van € 40 per uur bedragen de montagekosten met hennep € 0,80 per schroefdraadverbinding. Door gebruik te maken van afdichtingslijm daalde de kosten naar € 0,20 per schroefdraad, oftewel een besparing van 75% op arbeidskosten.
Methode 2: TeflonTM-tape (polytetrafluorethyleen, PTFE)
Schroefdraad wordt vaak afgedicht met PTFE-tape (TeflonTM). De afdichtingstape wordt daarbij zo strak mogelijk met de wijzers van de klok mee om de buitendraad gewikkeld, zodat de tape tijdens het vastschroeven niet loskomt. De lage wrijving van PTFE zorgt dat het vastschroeven heel gemakkelijk gaat.
Het bepalen van het aantal wikkelingen dat nodig is om de spleet te vullen, is echter nattevingerwerk. Gebruik je te weinig tape, dan is de draadverbinding niet dicht. Gebruik je daarentegen te veel tape, dan kunnen de buitenste lagen gaan scheuren.
TeflonTM-tape is geschikt voor draaddiameters tot maximaal 1 inch. Een eenmaal afgedichte verbinding mag niet meer worden opengeschroefd. Teflontape heeft namelijk geen herstellend vermogen en kan nieuwe spelingen dus niet correct compenseren. Onbedoeld meedraaien is mogelijk wanneer er andere draadverbindingen of fittingen worden gemonteerd. Dat kan tot lekkages leiden.
Methode 3: afdichtdraad (al dan niet als aanvulling)
Het gebruik van afdichtdraad of afdichtkoord van nylon (polyamide) of PTFE verschilt slechts op details van het gebruik van PTFE-tape. De draad wordt strak om de schroefdraad gewikkeld. Daarbij moet de draad dwars over de schroefdraad lopen.
Net zoals bij tape wordt de draad met de klok mee gewikkeld wanneer de schroefdraad naar de uitvoerende persoon wijst. Laat de eerste schroefdraadwikkelingen vrij zodat de verbinding gemakkelijk in elkaar grijpt.
Methode 4: vloeibare, anaeroob uithardende Ergo®-afdichtingslijmen
Anaerobe afdichtingslijmen voor schroefdraad hebben geen zuurstof nodig om uit te harden en worden in de industrie op grote schaal gebruikt voor het monteren van armaturen, afsluiters, meetapparatuur en pijpverbindingen. Ze worden vooral gebruikt op plaatsen waar metalen schroefdraadverbindingen niet alleen moeten worden afgedicht, maar ook moeten worden geborgd tegen verdraaien.
Het zijn betrouwbare afdichtingen voor vloeistoffen en gassen. Daarom worden ze ook gebruikt in verwarmingsapparatuur, koelinstallaties, sprinklersystemen en voor leidingen die vloeistof of gas transporteren.
Voordelen van schroefdraad-afdichtingslijmen op een rijtje
- Gemakkelijk en schoon te verwerken: het afdichtmiddel is direct vanuit de fles op de buitendraad (en bij grote diameters ook op de binnendraad) aan te brengen
- Het product is eenvoudig te doseren en druppelt niet na
- Het afdichtmiddel voegt zich tijdens het vastdraaien perfect in de vorm van de verbinding en vult ruwtes en spleten volledig op
- Overtollig product is met een absorberend tissue gemakkelijk te verwijderen
- Zolang het afdichtmiddel nog niet is uitgehard kan de schroefverbinding nog worden gecorrigeerd
- Het afdichtmiddel dicht af en borgt tevens tegen onbedoeld verdraaien tijdens het monteren van andere fittingen
- Pijpdraad tot 3 inch wordt eenvoudig en betrouwbaar afgedicht
- De verwerking gaat vier keer sneller dan met henneptouw, wat aanzienlijk lagere montagekosten oplevert.
- Gecertificeerd (DIN EN 751-1, DVGW, NSF ANSI 61), getest voor drinkwatertoepassingen en geschikt voor contact met zuivere zuurstof (10 bar/60 °C), en dus optimale zekerheid voor de gebruiker
Vergelijking van de beschreven afdichtmethoden
Anaeroob uithardend afdichtmiddel | Henneptouw | TeflonTM-tape | TeflonTM-draad | |
Verwerking |
|
|
|
|
Aanbrengen te | Ja | Nee | Nee (soms) | Nee (soms) |
Bijzonderheden |
|
|
|
|
Schroefdraad-conditie |
|
|
|
|
Gasdicht | Meteen | Na uitzetten | Meteen | Meteen |
Terugdraaibaar | Gering, mits nog vloeibaar | Tot 90 graden | Nee | Nee (soms) |
Max. draaddiam. | 3 inch (> na test vooraf) | > 3 inch | ≤ 1 inch | ≤ 1¼ inch |
Samenvatting en conclusies
Voor het afdichten van draadverbindingen ben je met anaerobe schroefdraad-afdichtingslijmen veiliger en sneller af dan met henneptouw, TeflonTM-tape en afdichtdraad. In vergelijking met PTFE zijn ook grotere draaddiameters af te dichten, zoals uit de diverse certificeringen blijkt. Deze lijmen zorgen voor een significante bijdrage aan het verlagen van de arbeidskosten (tot wel 75%), met meer veiligheid en een beter eindresultaat.
Heb je een specifieke toepassing?
Wil je meer weten over het toepassen van dit product in een specifieke applicatie? Neem contact op met een van onze specialisten en we bespreken de mogelijkheden.